mércores, 7 de xaneiro de 2015

Medea e Jasón e os argonautas

Outras das heroínas importantes foi Medea. Esta é filla de Eetes, rei da Cólquide, irmán de Circe e Pasífae, en cuxo reino se custodia o "vélaro de ouro", coiro dun carneiro áureo que estaba clavado nun carballo desta rexión e ao que se lle daba culto, pois no lombo deste animal sagrado chegara Frixo escapando dos que o querían matar. En agredecemento ao rei que o acolleu, o xoven sacrificou o carneiro a Zeus e ofreceulle o vélaro a Eetes, que o consagrou a Ares. 


Jasón, por nacemento, era príncipe, fillo de Esón, rei de Yolcos. Este foi destronado polo seu irmán, o ambicioso Pelias, que enviou a Jasón lonxe da cidade, co centauro Quirón que se encargaría de educar ao rapaz.


Cando cumpriu os 20 anos, dirixiuse a Yolco disposto a recuperar o trono que por herdanza lle pertencía. Pelias non se alegrou de velo, e pensou rápido como quitalo do medio. Decidiu envialo a unha  misión imposible: viaxar ata a Cólquide, e traer de alí o vélaro de ouro. É así como Jasón se embarca no Argos en compañía de héroes y príncipes helenos, entre os que destacan Heracles, Teseo, Orfeo, Hilas, Meleagro, Peleo, Pólux, Anseo, Tifis e moitos outros. Antes de chegar á Cólquida, pasaron mil aventuras onde se produciron varias loitas e a morte dalgúns dos argonautas. Finalmente Jasón chega á Cólquida onde o Rei Eates o somete a varias probas antes de acceder a devolverlle o Vélaro.

Aquí é onde xoga un importante papel Medea que, perdidamente namorada de Jasón, traizoa a seu pai e concédelle o don da invulnerabilidade a Jasón facendo que este destrúa ao dragón que lle puxera como proba Eeetes. E por tanto que consiga o vélaro.

Pero ademais para axudar a fuxir aos argonautas, Medea despeza ao seu propio irmán, de maneira que Eetes vaise detendo para recolle os membros dispersos do seu fillo e así conseguen escapar co botín sagrado. Medea seguirá exercendo moitas das súas artes para protexer a Jasón antes os perigos que se lle poñen no camiño, ata que conseguen chegar ao reino do rapaz.


Máis adiante, Medea engana ás fillas do tirano Pelias facéndolles crer que fervendo nun caldeiro os membros do seu pai o devolverían á xuventude. Descuberto o horror do crime da feiticeira, a parella é expulsada e debe refuxiarse durante dez anos en Corinto onde vivirán felices e terán dous fillos. Pero pasado este tempo Jasón abandona a Medea e despósase con Glauce. É entón cando a maga adopta os seus dotes máis cruentos: mata aos dous fillos e fuxe nun carro tirado por dous dragóns. Tras un largo período, regresa á súa terra onde tamén dará morte a Perses, que traizoara ao rei Eetes usurpándolle o seu trono.  

Circe

Foron moitas as heroínas mitolóxicas. Entre estas cabe destacar as tres magas modelo das Artes Máxicas e Teúrxicas: Circe, Pasífae e Medea. De feito, Circe e Pasífae eran irmáns e Medea sobriña delas. Circe ten o papel protagonista na Odisea, cando retén a Ulises na súa illa. Este episodio é revisitado nalgunha serie, coma nos Simpson, e tamén en libros como o de Beegoña Caamaño: Circe ou o pracer do azul, do que xa se falou. 

Dinos a mitoloxía que Circe viviu na illa de Ea, e que servíndose de filtros e pócimas transformaba en animais a todos aqueles que ousaban entrar nos seus dominios. Na súa viaxe de regreso a Ítaca, Ulises para na illa da feiticeira e sálvase de ser convertido en porco, como lle pasara a moitos dos seus compañeiros. Ovidio relátao así na súas Metamorfoses

Ela está sentada nun fermoso lugar apartado nun trono solemne e, revestida dun resplandecente manto, cóbrese por enriba cun veo de ouro. Xuntamente as Nereidas e as Ninfas, que non tiran de vélaro ningún movendo os dedos nin sacan febras que os sigan, clasifican plantas e distribúen sen orde ningunha flores esparexidas nos cestos e herbas que se distinguen polas súas cores. Ela en persoa supervisa o traballo que estas realizan, ela coñece cal é a utilidade ou en que folla está, cal é a mellor combinación para as mesturas e examina, mirándoas con atención, as herbas que foron clasificadas. Cando ela nos viu, tras ter dito e recibido os saúdos, relaxou o seu rostro e correspondeu con augurios aos bos desexos; e, sen tardanza, ordea mesturar cebada de tostado gran, mel, a forza do viño puro con leite ao que se lle engadiu o callo, e engade xugos que se ocultan disimuladamente baixo este doce sabor. Recibimos as copas que nos dá coa súa destra sagrada. Tan pronto como sedentos con boca seca as apuramos e a cruel deusa tocou coa súa vara a punta dos nosos cabelos (dáme vergoña e vouno contar), empecei a encresparme con sedas e a non poder falar xa, a emitir en lugar de palabras un rouco murmurio e a inclinar cara a terra todo o meu rostro e sentín que a miña boca se endurecía nun curvado fociño, que o colo se inchaba con músculos, e coa parte coa que había pouco eu collera a copa dei pasos; e xunto cos que soportaran as mesmas cousas (tanto poder teñen as apócemas) son encerrado nun cortello e vimos que só Euríloco (Ulises) estaba libre da forma de porco: só el rexeitou a copa que se lle ofrecera; se el non a tivese evitado, aínda agora permanecería eu como unha parte do gando provisto de sedas e non tería chegado ante Circe como vingador Ulises, sabedor por el de tamaña desgracia. (Ovidio, Metamorfose, Libro XIV, canto 261-292).
La maga Circe
Circe retén a Ulises á súa beira durante un ano, pero despois deixao partir, proporcionándolle os medios para vencer aos monstruos Escila e Caribdis. Grazas ao coñecemento dos secretos ocultos que lle revela a Circe, o heroe sorteará moitos dos perigos que lle esperan, aprendendo entre outras cousas a aproveitar a forza dos seus inimigos para proseguir o seu camiño de retorno a Ítaca. A maga pronuncia sortilexios e invocacións, aplica pomadas para facer transformacións, para facer mudar de estado, para atrapar ou liberar. 

Dende o punto de vista do ser humano que desexa coñecerse, ou sexa ser un co ser universal, a maxia é a arte que fai consciente estes vínculos e relacións secretas de todos os mundos ou planos.





luns, 8 de decembro de 2014

Carpe diem.

Dias feitos para pensar. Para imaginar o futuro. Para entender o presente. Para buscar (e atopar) a resposta a esse por quê. Dias raros. Dias que passam, um tras outro. E nom param. Nom esperam por ti. Nom che dam tempo a rematar a tua tese. A ti nom che importa, há tempo, os dias nunca ficarom parados... Se nom é hoje será amanhã. Fácil soluçom ao problema mas... de repente, num dia que aparenta normalidade, fecham-che os olhos. 
Vês escuridade. Sombras. Ruído. Frio. O relógio deixa de marcar os minutos. Remata o tempo. Voam na tua cabeça pensamentos, muitos deles esquecidos dende há tempo, outros surgidos desse momento. Todo o que começaches está ai. A meias. Entóm das-te conta de que a vida che passou. Que nom viviches, por crer que o tempo nom tinha fim, que esperava por alguém... Por confiar no amanhã mais que no hoje.
Hoje também importa. De facto, hoje é o único que tem validez. O agora o único que conheces. Vive. Vive já. Sonha. Nom te permitas quedar sem segundos... Nom deixes esse sonho para mais tarde. Igual mais tarde nom existe. É este o melhor momento para consegui-lo todo. Ser o que tu desejes. Dar um passo mais no caminho cara a tua felicidade...

Carpe diem. Colhe o dia, aproveita o momento.

Sentir a magia das coisas novas. As que animam a intenta-lo mil e umha vezes. Sem medo ao fracasso. Quedam muitos dias raros. Cançons que ouvir, histórias que aprender e contar, lugares que ver.

Tes vida. Canta hoje. Fala hoje. Anda hoje.

Por nada do mundo pares. Nom cales. Nunca te deixes caer na derrota.

Berra para que os que vivem em silêncio te ouçam e decidam participar neste jogo também.

domingo, 30 de novembro de 2014

Nós aleitadoras, nós conquistadoras, brillantes activistas da vida cotiá

Seguro que todos oímos algunha vez unha canción que nos fixo chorar do que nos gusta, do que emociona, do abraiante que é. Non é necesario que sexa a nosa canción favorita mais… ten algo que é irresistíbel.

Pois eu preséntovos esta peza, de Guadi Galego, que é, para min, realmente espectacular.

Matriarcas pertence ao seu novo álbum, Lúas de outubro e agosto. Un traballo persoal no que Guadi Galego se basa nas emocións e nas experiencias das mulleres e que adica á escritora e amiga Beegoña Caamaño. Rodéase de mulleres para grabar o videoclip; unhas familiares, hainas nenas, mestras, unhas actrices, outras anónimas pero todas “mulleres reais que reflicten a resistencia na vida cotiá” como afirma Guadi. O vídeo, no que só aparecen mulleres, está acompañado de palabras e frases representativas do que se di na canción e que aparecen escritas en distintas linguas. Por tanto, mulleres de distintos lugares, de distintas condicións, de distintas idades... pero todas elas mulleres, todas representantes do matriarcado.



                                    

venres, 21 de novembro de 2014

Irvine Welsh.

É um romancista e roteirista escocês, nado em Leith, ao leste da capital escocesa Edimburgo. No 1978 mudou a Londres para se envolver com o movimento punk, ali participou na creaçom de várias bandas onde ele cantava e tocava a guitarra. Após umha serie de detençons por pequenos delitos e umha prisom por vandalismo ao Centro Comunitário de North London decidiu mudar de vida e estudou computaçom, trabalhou para o Conselho de Hackney, logo começou a reformar casas para revender aproveitando-se da revitalizaçom de North London. Despois disto volveu a Edimburgo e trabalhou para o município para o departamento de habitçom. Fez o MBA na Heriot-Watt University, escrevendo umha tese sobre a criaçom de oportunidades iguais para as mulheres. 
                                                                       


O seu primeiro romance foi Trainspotting, levado ao cine posteriormente polo cineasta Danny Boyle, que escreveu nas pausas durante o processo de elaboraçom da sua tese académica. No livro conta a história dum grupo de personagens unidos por umha amizade que se vai desfazendo, o vício pola heroína e a tentativa de fugir do tédio opressor e da brutalidade das suas vidas nos loteamentos. O seu lanzamento causou indignaçom em círculos literários e foi amplamente elogiado por outros. 

O termo ¨Trainspotting¨, na gíria escocesa é umha actividade sem sentido, umha total perda do tempo. Essa é a expresom que resume as vidas dos protagonistas da história.
Explicitando toda a dor e a banalidade de ser jovem num mundo de portas fechadas, onde a maior oportunidade que se pode esperar é conseguir um emprego em umha grande empresa, ter filhos e desfrutar de uma velhez obesa Irvine Welsh narra, com ironia e sem meias palavras, o cotidiano de jovens que renunciaram a tudo isso, que preferem perder-se num mundo de contravençons, vagar polas ruas sem rumbo e ceder a umha vida adulta que nom faz o mínimo sentido.


mércores, 12 de novembro de 2014

O libro, o mellor invento.

As novas tecnoloxías estannos volvendo tol@s a tod@s.  Ás veces párome a pensar, e alucino ca de avances que temos, e parece que non nos damos conta. Ben, avances… xa non sei que dicir. A min ás veces máis ca avances parécenme retrocesos. A televisión, a radio, o teléfono… é incrible a de cousas que podemos saber e ver con só darlle a un botón. E fíxome nos meus avós, por exemplo, e eles sorpréndense, claro: cando eles eran mozos non había para nada o que hai agora. Entón eu penso, cando eu sexa unha avoa tamén me sorprenderei dos avances da época? porque vai haber novos inventos, claro. E asústome, porque... fannos máis fácil a vida, si; pero tamén nola complican. Convertémonos en seres dependentes totalmente de aparatos. Hai alguén a día de hoxe que viva sen teléfono fixo ou móbil?

Porque o móbil xa é o non vai máis. Outro vicio coma o tabaco. Canta xente se espetará cada día contra un farol na rúa por ir atendendo ao móbil? Gustaríame sabelo, sería realmente interesante. Poder comunicarnos con xente que está lonxe de nós mola, si. Pero agora xa se dá tamén a situación de que dúas persoas na mesma habitación teñen a desvergonza de falarse polo móbil, sen mirarse ós ollos. Pérdese así a comunicación, as relacións sociais. Ligar por whatsapp é o que se leva, e eu pregúntome: vai haber algún día contacto físico ou transmítense tamén as emocións e os sentimentos a través do móbil? Non sei, pero penso que nos estamos deixando ir demasiado por sendeiros que non nos conveñen, e eu inclúome no saco. 


E que ten que ver isto coa literatura? Pois moito. Porque hai xente que creo que non sabe como é un libro literario. Agora lese a través dunha pantalla fría que cun toque no centro pasa as follas. E pérdese algo realmente alucinante como é o olor a libro novo, meter o dedo na boca para pasar a páxina, gardar un papeliño secreto dentro do teu libro favorito. Pérdese, e é unha pena. Eu ata penso que a mesma historia contada da mesma maneira, cas mesmas palabras, ca mesma estrutura, non transmite tanto nun “eBook” como o fai un libro. Para min non.


E é que para min o libro é un dos mellores inventos. Transmítenos sensacións que nin a televisión, nin o móbil nin nada iso conseguen transmitir. 



martes, 11 de novembro de 2014

Atalanta; heroína entre heróis.

Esta foi umha mulher mui especial. No breve espaço que de tempo que lhe permitiram os deuses, lutou por ser aceitada e considerada como umha igual polos homens.


Nada mais nascer, seu pai, o rei, ordenou que a abandonassem na montanha. A sua única culpa foi nascer nena. Por sorte, amamentou-na umha osa ata  que ums caçadores a toparam e decidiram cria-la. Passou a sua infância no bosque e montanhas da regiom praticando o que mais lhe gostava: a caça. Por esse motivo a sua patrona era Artemisa. Seguindo os passos da deusa e temendo ao oráculo que predisse que se se casava se converteria num animal Atalanta jurou permanecer sempre virgem. 
Manter umha promessa desta classe era realmente complicado em aquela época, e mais se a mulher se convertera numha mulher tam bela como ela. Por aquel entom, homens, deuses e machos de toda índole estavam ao aceito sempre para ver que moça seria o seu próximo objectivo.





Eneo, rei de Calidón esquecera-se de oferecer um sacrifício a Artemisa e esta, como castigo, mandou à regiom um javali que se dedicava a destroçar os campos. Entom Meleagro, filho de Eneo, organizou umha cacearia na que participaram muitos dos heróis mais importantes da época como Teseo, Cástor e Pólux. E a maiores destes a heroína Atalanta. A presencia dumha mulher no grupo incomodou a mais de um mas nom tinham outra opçom mais que aceita-la já que o príncipe se namorara dela.
Já adentrados no bosque caminharam até topar-se de fronte com o animal que ao aparecer de surpresa conseguiu matar dois dos caçadores. A este facto seguirono intentos falhados de atrapa-lo até que Atalanta logrou roçar com umha flecha a orelha do javali provocando a sua fugida. Despois foi Meleagro o que rematou com a sua vida. 
Orgulhoso polas heroicidades da sua filha, o rei Yaso, decidiu reconhece-la como filha mas obrigando-a a casar. Ela, consciente das palavras que lhe dissera o oráculo, puxo umha condiçom.
-Acederei sempre e quando o meu pretendente me ganhe numha carreira a pê. No caso contrário matarei-no. 
O pai aceitou. Muitos príncipes atraídos pola sua beleza morreram ao nom poder competir com ela mas houve um, Melanión, que longe de assustar-se polas cenas sangrentas retou a caçadora mas antes, mui cauto ele, pediu ajuda a Afrodita a cal lhe indicou sem problema o que devia fazer para conseguir vence-la e assim, casar com ela. 



A argucia consistia em deixar caer três maças de ouro, que a deusa lhe regalou, umha tras outra para assim desviar a atençom de Atalanta e ter a opçom de chegar antes a meta. 
Assim foi, a heroína perdeu e viu-se obrigada a casar com Melanión. Foi fiel ao seu juramento mas nom ao primeiro que fiz e foi por isso que o oráculo actuou.
Um dia mentres passeavam, entraram num santuario dedicado a Zeus e as bromas sensuais levaram as caricias, e as caricias ao sexo. O pai dos deuses olímpicos, ofendido pola profanaçom do seu templo, converteu-nos em leoms. E, segum a tradiçom, nunca mais puderam desfrutar o um do outro porque os gregos criam que os leoms nom se apareavam com leoms, senom com leopardos.